Iδιαίτερα ενδιαφέρουσα υπήρξε η παραμονή μου στο νεοιδρυθέν σχολείο John Dewye College στην Χάγη της Ολλανδίας όπου βρέθηκα για παρακολούθηση εργασίας (job shadowing) στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+ “Go green – safe screen” που υλοποιεί το Πειραματικό Λύκειο Ρεθύμνου Παν/μιου Κρήτης κατά το διάστημα 26/2-1/3/2024.
To σχολείο αυτό λειτουργεί με άξονα την φιλοσοφία του Αμερικανού παιδαγωγού John Dewey που προτείνει τη μάθηση με βάση το έργο project based learning (PBL). Πρόκειται για μια εκπαιδευτική μέθοδο που εμπλέκει τους μαθητές σε θέματα/προβλήματα του πραγματικού κόσμου, τους ενθαρρύνει μαθητές στην όξυνση της περιέργειας τους, στην διατύπωση ερωτήσεων, στην κριτική και σταδιακή αναζήτηση των απαντήσεων, στη διαρκή ανατροφοδότηση και ανασκόπηση. Για την επίλυση των προβλημάτων που τους ανατίθενται, διερευνούν πραγματικές καταστάσεις και χρησιμοποιούν γνώσεις από διάφορα μαθήματα, από τη βιολογία έως τα μαθηματικά και από τα ολλανδικά έως την ιστορία.
Τo κάθε project οργανώνει τη μάθηση διαθεματικά/ διεπιστημονικά και διερευνητικά και διαρκεί 6 εβδομάδες το καθένα. π.χ. Πολιτισμός και ταυτότητα, Νερό, Υγεία και διατροφή κ.α. στα οποία οι μαθητές δουλεύουν ομαδικά εκπονώντας συγκεκριμένα παραδοτέα (π.χ. περιοδικό, βίντεο, θεατρικό έργα κ.α.) από τα οποία και αξιολογούνται σε μεγάλο μέρος, καθώς δεν υπάρχουν άλλου τύπου εξετάσεις.
Κατά την εργασία τους, οι μαθητές, 30% των οποίων έχουν μεταναστευτικό υπόβαθρο, συνεργάζονται οργανικά με την τοπική κοινωνία (εταιρείες, τοπικούς φορείς, παν/μια) από την οποία συχνά αντλούν και τα υπό μελέτη ζητήματα.
Το σχολείο έχει την ελευθερία και την ευελιξία να προσαρμόσει το πρόγραμμα σπουδών στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των μαθητών και εκπαιδευτικών. Kατά το πλείστον, χρησιμοποιείται ηλεκτρονικό εκπαιδευτικό υλικό, παρέχεται σε όλους τους μαθητές ένα λάπτοπ και δεν δίνεται εργασία για το σπίτι.
Το σχολείο δίνει έμφαση στην αλληλεπίδραση μεταξύ των μαθητών: η μέρα ξεκινά και τελειώνει στο μικρό αμφιθέατρο του σχολείου στο οποίο οι μαθητές ανταλλάσσουν τα νέα της ημέρας τους και της χώρας τους, συνδέοντας το κοντινό/προσωπικό με το ευρύτερο. Έντονη είναι και η δημοκρατική διάσταση καθώς όλοι οι εμπλεκόμενοι στη σχολική κοινότητα (εκπαιδευτικοί, γονείς και μαθητές) έχουν δικαίωμα έκφρασής απόψεων και συμμετοχή στη διοργάνωση ποικίλων δράσεων και αφιερώνεται πολύς χρόνος στις συζητήσεις /συναντήσεις μεταξύ τους. Η συμπερίληψη μαθητών με μαθησιακές ή άλλες δυσκολίες είναι επίσης μια σημαντική μέριμνα.
Στη χώρα αυτή η εκπαίδευση (όπως και η υγεία) είναι αποκεντρωμένες υπηρεσίες που σημαίνει ότι τα τοπικά συμβούλια εκπαίδευσης απολαμβάνουν αρκετές ελευθερίες και αποφασίζουν για αρκετά θέματα. Τόσο το εκπαιδευτικό προσωπικό όσο και οι μαθητές/τριες πραγματικά απολάμβαναν και αξιοποιήσαν αυτή την ελευθερία και εμπιστοσύνη παραγωγικά με όμορφα αποτελέσματα και θετικά συναισθήματα, χωρίς προβλήματα διαχείρισης συγκρούσεων, άγχους ή πίεσης.
Στο σχολείο αυτό είχα την ευκαιρία να ενημερωθώ για τη δομή του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας, να γνωρίσω ενδιαφέρουσες πρακτικές ένταξης και δημοκρατίας που εφαρμόζει το σχολείο για μαθητές από ποικίλο πολιτισμικό/εθνικό υπόβαθρο και μαθησιακές ιδιαιτερότητες και διερεύνησα δυνατότητες για μελλοντική συνεργασία με το σχολείο.
Αναμφίβολα ενθουσιάστηκα σε ένα τέτοιο πρωτοποριακό εκπαιδευτικό χώρο και εμπλούτισα τη φαρέτρα μου με νέες καινοτόμες ιδέες και πρακτικές για τον τρόπο οργάνωσης του προγράμματος σπουδών και της τάξης, τις μεθόδους διδασκαλίας και τις σχέσεις επικοινωνίας με συναδέλφους, γονείς και μαθητές, που θα φροντίσω να μεταφέρω και αξιοποιήσω κατά το δυνατόν στο σχολείο μου.
Ευχαριστώ το σχολείο John Dewye College για τη φιλοξενία του και το χρόνο που μου αφιέρωσε και ιδιαίτερα τον διευθυντή Gert -Jan Cloos.
Η εκπαιδευτικός, Αναστασία Δεικτάκη, Κοινωνιολόγος
